Jesteś w: Lalka

Historia w Lalce

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Powieść Lalka jest przez niektórych nazywana utworem historycznym, ponieważ ma bardzo rozbudowane tło wojenno-batalistyczne.

W opowieściach uwielbiającego cesarską rodzinę Bonaparte, ojca Ignacego Rzeckiego,
przewijają się w niej informacje o tak zamierzchłych czasach jak epoka napoleońska. Historie z tego okresu są tak fascynujące, że miłość do Napoleona przenosi się z rodzica na syna.

Kolejnym ważnym historycznym wydarzeniem, obecnym na kartach powieści, jest powstanie listopadowe, w którym brał udział stryj Wokulskiego. Tamte czasy główny bohater powieści poznaje dzięki wspomnieniom prezesowej Zasławskiej, młodzieńczej miłości imiennika głównego bohatera.

Prócz tego, Prus wprowadził do swojego dzieła wątek Wiosny Ludów – czas zrywów rewolucyjnych i niepodległościowych, jakie nastały w Europie w latach 1848-1849, mających na celu dopuszczenie społeczeństwa do udziału w rządach, żądających poprawę statusu materialnego i bytowego. Duch rewolucji ogarnął wówczas prawie całą Europę, o czym w swoich Pamiętnikach starego subiekta opowiedział Ignacy Rzecki. To w nich czytelnik poznaje szczegóły zrywu na Węgrzech w 1848 roku:

Jeżeli dzień udał się dobrze, pan Ignacy był kontent. Wówczas przed snem czytał historię konsulatu i cesarstwa albo wycinki z gazet opisujących wojnę włoską z roku 1859, albo też, co trafiało się rzadziej, wydobywał spod łóżka gitarę i grał na niej Marsza Rakoczego przyśpiewując wątpliwej wartości tenorem. Potem śniły mu się obszerne węgierskie równiny, granatowe i białe linie wojsk, przysłoniętych chmurą dymu... Nazajutrz miewał posępny humor i skarżył się na ból głowy.

Powieściowe tło historyczne uzupełniają wzmianki o powstaniu styczniowym (za udział w walkach partyzanckich Stanisław Wokulski zostaje zesłany do Irkucka na Syberię), wiadomości o faktach z przełomu 1878 i 1879 roku (zamach na cesarza Wilhelma w 1878 roku, ekspansja militarna Anglii, działalność Garibaldiego) czy informacja o śmierci Ludwika Napoleona w 1873 roku, którą Rzecki podał we właściwy sobie, emocjonalny sposób:

Od kilku miesięcy utrzymuje się pogłoska, że w dniu 26 czerwca bieżącego roku zginął w Afryce książę Ludwik Napoleon, syn cesarza. I to jeszcze zginął w bitwie z dzikim narodem, o którym nie wiadomo, ani gdzie mieszka, ani jak się nazywa ; bo przecie Zulusami nie może nazywać się żaden naród. Tak wszyscy mówią. Nawet miała tam pojechać cesarzowa Eugenia i przywieźć zwłoki syna do Anglii. Czy tak jest w rzeczy samej, nie wiem, bo już od lipca nie czytuję gazet i nie lubię rozmawiać o polityce. Głupia jest polityka! (…)Co zaś do księcia Ludwika Napoleona, to mógł on zginąć, ale może się też i ukrył gdzie przed ajentami Gambetty. Ja tam do pogłosek nie przywiązuję wagi.



  Dowiedz się więcej