Jesteś w: Biblia

Biblia - wszystko co powinieneś wiedzieć na lekcji języka polskiego

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim




Biblia – wprowadzenie

„Biblia jest jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem w dziejach naszej kultury, którego wpływ i rozmaite echa odnajdujemy na każdym kroku w sztuce, literaturze, sposobie myślenia, a nawet w nawykach językowych.” Nie sposób nie zgodzić się z opinią Anny Świderkówny. Tekst, który powstawał powoli, na przestrzeni wielu wieków ... wiecej



Biblia – historia powstania

O biblii mówi się, że jest to święta księga, jednak tak naprawdę mieści w sobie wiele ksiąg. Powstawała przez wiele stuleci od X/IX wieku p.n.e. do końca I wieku naszej ery. Znacznie starsze były jednak tradycje ustne, które żyły swoim życiem i miały istotny wpływ na ukształtowanie biblijnego kanonu.

Biblia zawi... wiecej



Księga Rodzaju – opracowanie

„Księga Rodzaju”, inaczej „Bereszit” od pierwszych słów tekstu w języku hebrajskim „Na początku” jest właśnie „Księgą Początków”. Zwana jest także „Genesis” oraz „Pierwszą Księgą Mojżeszową”, gdyż należy i rozpoczyna „Pięcioksiąg Mojżeszowy (po h... wiecej



Ofiara Abrahama – opracowanie

O historii Abrahama i jego ofiary dowiadujemy się z „Księgi Rodzaju” (22, 1-18). Bóg wystawił Abrahama na próbę. Rzekł mu: „Weź twego syna jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do kraju Moria i tam złóż go w ofierze na jednym z pagórków, jakie ci wskażę”. Abraham nie sprzeciwił się. Następnego dnia... wiecej



Księga Hioba – opracowanie

Księga Hioba należąca do zbioru ksiąg dydaktycznych prezentuje nam odpowiedz na to pytanie poprzez ukazanie losów Hioba. Centralnym zagadnieniem tego dzieła jest problem niezawinionego cierpienia, jego sens wobec milczenia i bezczynności Boga. Podważona zostaje prosta zasada: sprawiedliwość zawsze będzie nagrodzona, a niegodziwość ... wiecej



Księga Koheleta – opracowanie

Księga Koheleta czyli Eklezjastesa jest jedną z ksiąg tworzących kanon Starego Testamentu. Posiada ona formę traktatu filozoficznego, w którym autor porusza kwestie egzystencjalne nurtujące ludzkość od jej zarania, a mianowicie pyta o sens istnienia oraz o to, jak być szczęśliwym. Skutkiem rozważań, które jednak nie przynoszą ż... wiecej



Księga Izajasza – opracowanie

„Księgę Izajasza” zaliczamy do pism prorockich „Starego Testamentu”. Autor w swych mowach proroczych i utworach poetyckich wychowuje społeczeństwo Judy, ale przede wszystkim piętnuje jego wady. Zapowiada, że niewierni doczekają się kary, zaś posłuszni boskim wyrokom zostaną ocaleni, poprzez co odrodzi się nar... wiecej



Księga Psalmów – opracowanie

„Księga Psalmów” stanowi jeden z najbardziej „poetyckich” fragmentów Pisma Świętego. Dzięki temu własny przekład proponowało wielu poetów, pragnąc oddać zawarte w nich walory artystyczne. „Księga Psalmów” składa się ze stu pięćdziesięciu utworów. Zgodnie z tradycją ich autorem miał być ... wiecej



Pieśń nad Pieśniami – opracowanie

„Pieśń nad pieśniami” jest jednym z najpiękniejszych poematów miłosnych. Posiada zmysłowy język poezji miłosnej. Ów poemat liryczny o charakterze miłosnym oparty jest na dialogu dwojga kochanków, którzy nie mogą bez siebie żyć. Oblubieniec i Oblubienica rozmawiają ze sobą językiem zakochanych, pełnym namiętnych ... wiecej



„Lamentacje” w Biblii

„Lamentacje” to biblijne utwory o charakterze żałobnym. W sumie odnajdziemy pięć trenów, z których cztery mają po 22 wersy (rozpoczynają się od kolejnej litery alfabetu greckiego), mają więc podobną budowę i rytm. Głównym tematem jest żal po klęsce królestwa Judy podbitego przez Babilończyków w VI wieku p.n.e. Tr... wiecej



Kazanie na Górze – opracowanie

„Kazanie na Górze” stanowi część piątego rozdziału „Ewangelii św. Mateusza”. Zawiera przesłanie dla pokornych i wierzących – ich krzywda i cierpienie zostanie wynagrodzone w niebie. Wszystko co złe spotyka prawego człowieka na ziemi jest policzone i dostrzeżone przez Boga. Fragment ten określany jest t... wiecej



Apokalipsa św. Jana – opracowanie

Zagłada świata jednoznacznie kojarzy się z apokalipsą, a ta z kolei z nieprawdopodobnymi nieszczęściami, które mają spaść na ziemię. Apokalipsa św. Jana, bo o niej mowa, jest wizją ostatecznej walki dobra i zła, kończącej dzieje świata. Święty Hieronim twierdził, że „każde słowo Apokalipsy zawiera tajemnicę”.... wiecej



Przypowieść o siewcy

„Przypowieść o siewcy” odnajdziemy w trzech ewangeliach – Marka (Mk 4, 2-9), Mateusza (Mt 13, 1-9) i Łukasza (Łk 8, 4-8). Jezus opowiada o siewcy, który wyszedł by siać. Jedno ziarno upadło na drogę i zjadło je ptactwo, inne znalazło się na skałę i uschło pod wpływem słonecznych promieni, gdyż nie zdążyło ... wiecej



Przypowieść jako gatunek

Przypowieści biblijne to relacje z wypowiedzi Jezusa. Celem każdej przypowieści jest przedstawienie jakiejś prawdy abstrakcyjnej za pomocą konkretnych obrazów, zaczerpniętych z codziennego życia. Wszystkie przypowieści ewangelijne dotyczą wprost lub pośrednio królestwa Bożego: jego założenia, wartości, wzrostu, struktury itp. Pr... wiecej



Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie

„Przypowieść o miłosiernym samarytaninie” przytacza w swej ewangelii św. Łukasz (Łk 10, 30-37). Jezus odpowiada na pytanie, kto jest jego bliźnim. Wspomina o pewnym człowieku, który podczas podróży z Jerozolimy do Jerycha został napadnięty przez przestępców, którzy okradli go i pozostawili „na wpół umarłego&... wiecej



Przypowieść o synu marnotrawnym

„Przypowieść o synu marnotrawnym” odnajdziemy w ewangelii św. Łukasza (Łk 15, 1-32). Apostoł przytacza słowa Jezusa o mężczyźnie, który miał dwóch synów. Młodszy zażądał od ojca podziału majątku i oddania mu jego części, co ojciec uczynił. Dziedzic wyruszył w dalekie strony, gdzie roztrwonił majątek prowadz... wiecej



Przypowieść o robotnikach w winnicy

„Przypowieść o robotnikach w winnicy” odnajdujemy w ewangelii św. Mateusza – Mk 20, 1-16. Parabola opowiada o pewnym gospodarzu, który pragnął rankiem zatrudnić w swej winnicy robotników. Umówił się z nimi, że będzie im płacił jednego denara dziennie i wysłał ich do winnicy. Gdy wyszedł o trzeciej ujrzał na ... wiecej



Przypowieść o talentach

„Przypowieść o talentach” odnajdziemy w ewangelii św. Mateusza (Mt 25, 14-30). Talent to największa jednostka miary - wagi i pieniądza używana w Asyrii, Babilonii, starożytnej Grecji i Palestynie. Mateusz opowiada, że pewien człowiek odjeżdżając przywołał do siebie trzech swych służących. Według ich zdolności jedn... wiecej



Przypowieść o zaginionej owcy

Faryzeusze i uczeni w piśmie zarzucali Jezusowi, że spotyka się, a nawet ucztuje z grzesznikami. Jezus na ten zarzut odpowiedział opowiadając trzy przypowieści. Jedną z nich jest „Przypowieść o zagubionej owcy”. Jej treść odnajdujemy w ewangelii Łukasza i Mateusza. Jezus mówi o pasterzu, który posiadał olbrzymie stado... wiecej



Przekłady Biblii

Podstawowym przekładem „Starego Testamentu” na język grecki, który stanowi podstawę późniejszych wydań łacińskich jest dokonana w III i II wieku p.n.e. „Septuaginta” (z greckiego „siedemdziesięciu”), której dokonali zhellenizowani Żydzi. Chrześcijaństwo korzystało z tego przekładu do VII wieku... wiecej



Podział ksiąg biblijnych

Biblia, czyli „Pismo Święte” składa się z dwóch części – „Starego Testamentu” i „Nowego Testamentu”. Pierwsza liczy czterdzieści sześć ksiąg. Powstawały one od XIII do I wieku p.n.e. Początek stanowi Pięcioksiąg Mojżeszowy (Tora, czyli Prawo), składający się z: „Księgi Rodzaju&... wiecej



Psalm jako gatunek

Gatunek psalmu nawiązuje do dawnego odtwarzania słów biblijnych, którym często towarzyszyła muzyka. Słowo „psalmus” po łacinie znaczy tyle co śpiew i trącanie strun instrumentu o nazwie „psalterion”. Psalm bezpośrednio wywodzi się z hebrajskich pieśni modlitewno-hymnicznych. Psalm to rodzaj pieśni religijne... wiecej



Biblia jako źródło kultury europejskiej

Biblia, Pismo Święte, to zbiór ksiąg, spisanych pierwotnie po hebrajsku, aramejsku i grecku, uznawanych przez Żydów i chrześcijan za natchnione przez Boga. Biblia i poszczególne jej części posiadają odmienne znaczenie religijne dla różnych wyznań. Na chrześcijańską Biblię składają się Stary Testament i Nowy Testament. Ale t... wiecej



Hymn o miłości św. Pawła – opracowanie

„Hymn o miłości” stanowi fragment „Listu do Koryntian” św. Pawła. Formą i treścią różni się zasadniczo od pozostałych pism tego autora. Paweł, pierwotnie Szaweł wywodził się z Tarsu, choć pochodził z rodziny żydowskiej. W swej działalności prześladował przez wiele lat chrześcijan. Zmian w jego życ... wiecej



Czy człowiek współczesny powinien znać Biblię nie tylko ze względów religijnych?

Dla ludzi wierzących, wychowanych w tradycji judaistycznej, muzułmańskiej czy chrześcijańskiej Biblia stanowi przede wszystkim „Pismo Święte”, natchnione przez Boga i zawierające jego prawa i nakazy życia. „Nowy Testament” przynosi dla chrześcijan „Dobrą Nowinę” pokazuje odkupienie grzechów ludz... wiecej



Biblia jako źródło wartości dla współczesnego człowieka

Każdy człowiek, czy to wierzący, czy niewierzący inaczej podchodzi i odczytuje słowa Biblii. Dla jednych jest to źródło historyczne czy wielka księga literacka wprowadzająca do literatury światowej wiele gatunków i form. Dla wyznawców judaizmu, islamu, chrześcijaństwa „Pismo Święte” stanowi podstawę wyznawanych pra... wiecej



Zwroty frazeologiczne w Biblii

Przeciętny człowiek posługujący się językiem polskim na co dzień, nie zdaje sobie w pełni sprawy jak bardzo jest on przesycony zwrotami i związkami frazeologicznymi mającymi swoje źródło w „Piśmie Świętym”. Wzbogacają one nasz język poszczególne wypowiedzi czynią barwniejszymi. Nie sposób wymienić wszystkich bi... wiecej



Biblia – różnorodność gatunkowa

Biblia spisywana przez wiele stuleci i przez autorów wywodzących się z rozmaitych kultur zawiera w sobie i wprowadza do literatury wiele nowych gatunków i form literackich,. Wiele z nich cieszy się popularności do dnia dzisiejszego i jest chętnie wykorzystywana głównie przez poetów. Do najbardziej popularnych biblijnych gatunków nale... wiecej



Symbolika biblijna – opracowanie

Biblia nie o wszystkich poruszanych problemach mówi wprost. Często odwołuje się do symboliki. Szczególny wymiar symboliczny ma „Apokalipsa św. Jana”, która zapowiada sąd ostateczny nad ludzkością. Niektóre słowa-klucze pojawiają się w „Piśmie Świętym wielokrotnie. Nie sposób zaprezentować ich wszystkich, dla... wiecej



Biblia jako dzieło literackie

Dla wszystkich wierzących wyznawców judaizmu, islamu czy członków wspólnoty chrześcijańskiej Biblia to przede wszystkim „Pismo Święte” natchnione przez Boga zawierające przykazania jak należy żyć i jakimi wartościami kierować się w życiu. Jednak Biblię interpretować można również jako tekst literacki – je... wiecej



Bohaterowie Starego Testamentu

Adam - z języka hebrajskiego „człowiek”. Został stworzony przez Boga z ziemi, był praojcem wszystkich ludzi. Bóg ulepił go „z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia”, potem dopiero powstały rajski ogród i zwierzęta, które Adam pomagał Bogu nazwać. Adam uległ namowom kobiety i zjadł z... wiecej



Bohaterowie Nowego Testamentu

Jan - syn rybaka Zebedeusza i brat Jakuba. Razem z bratem powołany przez Pana Jezusa na ucznia i Apostoła. Razem z bratem i Piotrem był świadkiem przemienienia na górze i modlitwy Pana Jezusa w Ogrójcu. Tradycja uważa go za ucznia „którego miłował Jezus”. Tradycja przyznaje mu autorstwo Ewangelii, trzech listów i A... wiecej



Ewangelia jako gatunek literacki

Ewangelia to gatunek literatury stosowanej, pismo chrześcijańskie opisujące życie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Słowo „ewangelia” oznacza „dobrą nowinę”, „dobrą wiadomość i pojawia się w różnych formach w wielkim przekładzie Biblii hebrajskiej na grekę (tzw. Septuagincie), która pow... wiecej



Stworzenie świata i człowieka według Biblii

W różnych kulturach czy też systemach religijnych mamy do czynienia z odmiennymi wyobrażeniami kosmogonicznymi. Chrześcijanom najbardziej znana jest wersja stworzenia pochodząca z Biblii – z Księgi Rodzaju, inaczej określanej jako Genesis (z łac. narodzenie, pochodzenie). Opis stworzenia rozpoczyna Biblię. Jest określany jako h... wiecej



Biblia jako źródło inspiracji dla artystów

„Biblia pozostaje jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem w dziejach naszej kultury, którego wpływ i rozmaite echa odnajdujemy na każdym kroku w sztuce, literaturze, sposobie myślenia, a nawet w nawykach językowych.” [A. Świderkówna, „Prawie wszystko o Biblii”, Warszawa 2002, s. 14.]

Przez kolejne stulecia... wiecej



Biblijny obraz Boga

Dla chrześcijan istnienie Boga jest faktem oczywistym i niezaprzeczalnym, jak mówi księga Izajasza (Iż 44,6) On jest „pierwszym i ostatnim”. Jednak nawet chrześcijanie mogą określić Boga wieloma różnymi przymiotami – najczęściej jest Bogiem litościwym i miłosiernym, ale znamy przecież także wizerunki Boga jako ... wiecej



Znaczenie Starego Testamentu

„Stary Testament” na swych stronicach opisuje dzieje powstania świata i człowieka, a także losy Izraela przed narodzeniem Chrystusa. Zawierają proroctwa, pochwalne i dziękczynne psalmy, księgi mądrościowe, a także przemyślenia dotyczące stosunku człowieka i Boga. Pisma powstawały przez wiele wieków odzwierciedlając je... wiecej



Nawiązania do Nowego Testamentu

„Nowy Testament” podobnie jak „Stary Testament” stanowi nieprzebraną skarbnicę wątków i motywów. Czerpią z nich twórcy z całego świata, niezależnie od epoki w jakiej żyją. Opowieść o życiu i działalności Jezusa, a także jego uczniów – apostołów oraz literacka wizja sądu ostatecznego („Ap... wiecej



Stylizacja biblijna

Styl rodzi się za każdym razem, gdy tworzymy jakiś tekst, dokonując wyboru na wszystkich poziomach organizacji języka. Jest to specyficzne ukształtowanie wypowiedzi, charakterystyczne dla jednostki, tekstu, gatunku, epoki czy prądu literackiego.

Stylizacja natomiast polega na świadomym wprowadzaniu do utworu istotnych wła... wiecej



Motyw Hioba w literaturze staropolskiej

Motyw niezawinionego cierpienia wykorzystany został przez jednego z najsłynniejszych twórców polskiego renesansu, Jana Kochanowskiego. Tworząc cykl „Trenów” odszedł on od dotychczasowej epikurejskiej i stoickiej filozofii, która pozwalała mu na świadome czerpane radości z życia i pochwałę wszelkich dzieł Bożych. R... wiecej



Portrety kobiety w Biblii

Rozważania nad wizerunkiem kobiety w Biblii należy rozpocząć od samego momentu stworzenia kobiety. Bóg ulepił kobietę z żebra mężczyzny. Z żebra, ponieważ leży ono blisko serca. Miało to ukazać nierozerwalny związek kobiety z mężczyzną. I tak kobieta została „wzięta” z mężczyzny, a więc od niego pochodzi. Poc... wiecej



Motyw apokalipsy w Biblii

Aby zrozumieć co determinuje człowieka do myśli o końcu świata przenieśmy się do czasów, w których powstał gatunek literacki, oscylujący wokół tematyki finału, zwany apokaliptyką (od greckiego apokalyptein czyli odkrywania, odsłaniania tego co zakryte). Narodził się on w okresie między testamentalnym w środowisku żydowskim.... wiecej



Motyw syna marnotrawnego w Biblii

Przypowieści są to formy narracyjne, służące przybliżeniu prostym ludziom abstrakcyjnych treści. Historia opowiadania w przypowieści ma znaczenie symboliczne, a nie dosłowne. Zawiera tzw. drugie dno, prawdę moralną, filozoficzną, religijną. Motyw syna marnotrawnego pojawia się po raz pierwszy w biblijnej przypowieści, przekazane... wiecej



Biblia – bibliografia

1. Bardski Krzysztof , „W kręgu symboli biblijnych”, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2010, ISBN: 978-83-61533-66-5.
2. „Biblia i jej kultura : Jezus i Nowy Testament”, pod red. Michela Quesnela i Philippe Grusona, tł. Jolanta Domańska-Gruszka, Anna Loba, Patrycja Tomczak, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów... wiecej