Jesteś w:
Balladyna
To, co daje się przede wszystkim zauważyć w „Balladynie”, to bogactwo treści. Układa się ona jakby warstwami. Najgłębiej ukryte dla współczesnego odbiorcy są aluzje dotyczące układów wśród emigracji polskiej na zachodzie Europy po powstaniu listopadowym oraz nawiązania do mniej znanych obecnie tekstów literackich.
Oprócz tego, odnajdujemy tu wątki szekspirowskie i szekspirowską technikę dramatopisarstwa. Jak ktoś słusznie określił, mamy u Słowackiego do czynienia z „zabawą z Szekspirem”.
Najbardziej czytelna dla odbiorcy w każdym wieku jest warstwa baśniowa łącząca motywy ludowe, fantastykę i elementy historii. Na niesamowitą atmosferę utworu spory wpływ ma powieść gotycka.
Obok grozy i tragizmu, pojawia się jednak w „Balladynie” również komizm, groteska, parodia, satyra i liryzm, co prowadzi do częściowego rozbicia ciężkiej atmosfery.
Autor doskonale panuje nad bogactwie środków wyrazu, postaci i wątków. W utworze dominuje przejrzystość i jasność. Jego kompozycja jest zwarta i zamknięta między apologiem / list dedykacyjny do Zygmunta Krasińskiego / a epilogiem.
Zastosowany przez Słowackiego sposób pisania, podejście do procesu twórczego i określenie w nim roli twórcy był nowatorski wobec współczesnych mu innych pisarzy. To nowatorstwo umieściło go w nurcie literatury nowoczesnej, wybiegającej w przyszłość.
Osoby:
Pustelnik – wygnany król Popiel III
Kirkor – rycerz, pan zamku
Matka – uboga wdowa
Balladyna i Alina – córki ubogiej wdowy
Filon – sentymentalny pasterz
Grabiec – syn zakrystiana, zalotnik Balladyny
Fon Kostryn – naczelnik straży w zamku Kirkora
Gralon – rycerz Kirkora
Wawel – dziejopis
Osoby fantastyczne:
Goplana – nimfa wodna, królowa Gopła
Chochlik i Skierka – diabliki usługujące Goplanie
Dramat Słowackiego „Balladyna” kończy scena sądu. Według obowiązującego zwyczaju przyszła królowa przed koronacją musi publicznie osądzić sprawy, które zostaną jej przedstawione. Jej wyroki ocenia zebrany lud. Licząc się z jego opinią, należy wydać wyroki sprawiedliwe.
Przed sąd królowej wniesione zostają trzy sprawy. Dotyczą one anonimowego winowajcy. Lekarz oświadcza, że Fon Kostryn został podstępnie otruty, Filon przedstawia sprawę zabójstwa młodej dziewczyny a oślepiona matka oskarża wyrodną córkę. Oskarżenia dotyczą Balladyny ale ona sama spodziewa się, że nikt nigdy nie dojdzie kim jest winowajca.
Największym problemem dla przyszłej królowej jest matka, która może ujawnić imię wyrodnej córki. Widząc, że stara kobieta nie chce podać imienia swojego dziecka, Balladyna skazuje ją na tortury i tym samym doprowadza do jej śmierci.
Nie mając już świadków swoich zbrodni, we wszystkich trzech sprawach wydaje wyrok śmierci. W tym samym momencie pada martwa, rażona piorunem. Wyrok wykonują na niej siły natury. Według
wierzeń ludowych piorun był dowodem na istnienie Stwórcy i narzędziem w jego ręku.
W Epilogu dziejopis Wawel dyskutujący z Publicznością o Balladynie próbuje udowodnić, że był to tylko zbieg okoliczności spowodowany niedopatrzeniem. Czarna chmura, która wisiała nad Balladyną w czasie trwania sądu, powinna być rozpędzona biciem w dzwony. Z ironią stwierdza, że była to królowa, która sprawiedliwie rządziła. Publiczność nie chce słuchać jego wywodów i wyrzuca go ze sceny.
Dramat romantyczny powstał w okresie romantyzmu jako przeciwieństwo dramatu klasycznego. Odwoływał się do twórczości dawniejszych dramatopisarzy, którzy odbiegli od klasycznego wzorca. Należeli do nich: William Szekspir / XVI wiek /, w Hiszpanii Lope de Vega / przełom XVI i XVII wieku / i Calderon / XVII wiek /. Odwoływał się też do dramaturgii mieszczańskiej – szczególnie do melodramatu.
Typowymi przedstawicielami dramatu romantycznego w Europie byli Victor Hugo oraz Alfred de Musset / Francja /. W Polsce, oprócz Juliusza Słowackiego, twórcami dramatu romantycznego stali się: Adam Mickiewicz i Zygmunt Krasiński.
Cechy dramatu romantycznego: luźna budowa / niezależne od siebie epizody /, rezygnacja z klasycznej zasady jedności miejsca, czasu i akcji, niekiedy rezygnacja z zasady pięciu aktów, mieszanie gatunków / sceny monumentalne przeplatane z lirycznymi lub kameralnymi; pomieszanie komizmu i tragizmu, patosu i groteski, realizmu i fantastyki; mieszanie ze sobą różnych, często przeciwstawnych konwencji stylistycznych i gatunkowych /.
Dramaty romantyczne miały charakter niesceniczny z powodu niedostosowania do technicznych warunków ówczesnego teatru. Były więc tekstami przeznaczonymi do czytania. Współczesny teatr doskonale radzi sobie z wystawianiem tego typu sztuk na scenie.
Jeśli chodzi o „Balladynę” Juliusza Słowackiego, to jest ona typowym dramatem romantycznym. Jej akcja została umieszczona w czasach pozahistorycznych. Sztuka nie zachowuje klasycznych trzech jedności chociaż zbudowana jest z pięciu aktów. Świat realny miesza się w niej ze światem fantastycznym. Jest to wyraźne nawiązanie do komedii Szekspira – chociażby do „Snu nocy letniej”. Problematyka utworu bliższa jest tragediom Szekspira – Balladyna ma wiele wspólnego z Lady Makbet. Mieszają się w tej sztuce również komizm i z tragizmem. Postacią komiczną jest Grabiec uwikłany w tragiczne wydarzenia.
Melodramatyczna i komiczna jest również miłość Goplany do Grabca. Wiele z melodramatu ma konflikt między siostrami – łagodną Aliną i zaborczą Balladyną. Niestety, kończy się on tragicznie. Nienaturalna śmierć bohaterów - Aliny, Grabca, Wdowy, Pustelnika, Kirkora i na koniec Balladyny powoduje, że odbieramy ten utwór jako tragedię. Autor jednak rozprasza ponure wrażenie, dodając komiczny i ironiczny Epilog, w którym dziejopis Wawel dyskutuje z Publicznością na temat bohaterów sztuki.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
1. Pan zamku, Kirkor przybywa do chaty Pustelnika po poradę w sprawie swojego małżeństwa.
2. Po odejściu Kirkora w chacie Pustelnika pojawia się pasterz Filon.
3. Ze snu budzi się Goplana i natychmiast zleca pracę Chochlikowi i Skierce.
4. Wieśniak Grabiec spotyka Goplanę. Goplana stara się uwieś... wiecej
Alina jest nieco młodsza od Balladyny. Ma jasne włosy... wiecej
Główną postacią fantastyczną jest Goplana – nimfa wodna będąca kr�... wiecej
W tragedii Słowackiego „Balladyna” kilku głównych bohaterów staje w pewnym momencie wobec konfliktu moralnego. Już w pierwszych scenach sztuki dowiadujemy się o problemie Pustelnika, który jest zdetronizowanym królem Popielem III. Wydaje się on pogodzony ze swoim losem ale problem stanowi ... wiecej
Tytułowa bohaterka dramatu Słowackiego Balladyna jest starszą córką Wdowy. Mieszka wraz z matką i siostrą w wiejskiej chacie. Jest piękną dziewczyną o zupełnie innej urodzie niż jej siostra Alina. Ma czarne oczy i sprawia wrażenie osoby tajemniczej. Balladyna ukrywa przed ludźmi... wiecej
przekształcanie i przypatrywanie się im przez filtr ironii romantycznej. W „Balladynie” łatwo doszukać się związków z ... wiecej
„Wychodzi na świat Balladyna z ariostycznym uśmiechem na twarzy, obdarzona wewnętrzną siłą urągania się z tłumu ludzkiego, z porządku i ładu, jakim się wszystko dzieje na świecie, z nieprzewidzianych owoców, które wydają drzewa ręką ludzi szczepione. Niech naprawia... wiecej
Balladyna - 10 najważniejszych informacji o Balladynie (i dwie mniej istotne)
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- Czas i miejsce akcji „Balladyny”
- „Balladyna” - znaczenie tytułu
- Język „Balladyny”
- Artyzm „Balladyny”
- Balladyna – postacie dramatu
- Interpretacja zakończenia „Balladyny”
- Budowa dramatu romantycznego na przykładzie „Balladyny”
- Najważniejsze inscenizacje „Balladyny”
- Juliusz Słowacki – biogram - notatka szkolna
- Juliusz Słowacki – ogólne uwagi o twórczości
Artyzm „Balladyny”
To, co daje się przede wszystkim zauważyć w „Balladynie”, to bogactwo treści. Układa się ona jakby warstwami. Najgłębiej ukryte dla współczesnego odbiorcy są aluzje dotyczące układów wśród emigracji polskiej na zachodzie Europy po powstaniu listopadowym oraz nawiązania do mniej znanych obecnie tekstów literackich.
Oprócz tego, odnajdujemy tu wątki szekspirowskie i szekspirowską technikę dramatopisarstwa. Jak ktoś słusznie określił, mamy u Słowackiego do czynienia z „zabawą z Szekspirem”.
Najbardziej czytelna dla odbiorcy w każdym wieku jest warstwa baśniowa łącząca motywy ludowe, fantastykę i elementy historii. Na niesamowitą atmosferę utworu spory wpływ ma powieść gotycka.
Obok grozy i tragizmu, pojawia się jednak w „Balladynie” również komizm, groteska, parodia, satyra i liryzm, co prowadzi do częściowego rozbicia ciężkiej atmosfery.
Autor doskonale panuje nad bogactwie środków wyrazu, postaci i wątków. W utworze dominuje przejrzystość i jasność. Jego kompozycja jest zwarta i zamknięta między apologiem / list dedykacyjny do Zygmunta Krasińskiego / a epilogiem.
Zastosowany przez Słowackiego sposób pisania, podejście do procesu twórczego i określenie w nim roli twórcy był nowatorski wobec współczesnych mu innych pisarzy. To nowatorstwo umieściło go w nurcie literatury nowoczesnej, wybiegającej w przyszłość.
Balladyna – postacie dramatu
Osoby:
Pustelnik – wygnany król Popiel III
Kirkor – rycerz, pan zamku
Matka – uboga wdowa
Balladyna i Alina – córki ubogiej wdowy
Filon – sentymentalny pasterz
Grabiec – syn zakrystiana, zalotnik Balladyny
Fon Kostryn – naczelnik straży w zamku Kirkora
Gralon – rycerz Kirkora
Wawel – dziejopis
Osoby fantastyczne:
Goplana – nimfa wodna, królowa Gopła
Chochlik i Skierka – diabliki usługujące Goplanie
Interpretacja zakończenia „Balladyny”
Dramat Słowackiego „Balladyna” kończy scena sądu. Według obowiązującego zwyczaju przyszła królowa przed koronacją musi publicznie osądzić sprawy, które zostaną jej przedstawione. Jej wyroki ocenia zebrany lud. Licząc się z jego opinią, należy wydać wyroki sprawiedliwe.
Przed sąd królowej wniesione zostają trzy sprawy. Dotyczą one anonimowego winowajcy. Lekarz oświadcza, że Fon Kostryn został podstępnie otruty, Filon przedstawia sprawę zabójstwa młodej dziewczyny a oślepiona matka oskarża wyrodną córkę. Oskarżenia dotyczą Balladyny ale ona sama spodziewa się, że nikt nigdy nie dojdzie kim jest winowajca.
Największym problemem dla przyszłej królowej jest matka, która może ujawnić imię wyrodnej córki. Widząc, że stara kobieta nie chce podać imienia swojego dziecka, Balladyna skazuje ją na tortury i tym samym doprowadza do jej śmierci.
Nie mając już świadków swoich zbrodni, we wszystkich trzech sprawach wydaje wyrok śmierci. W tym samym momencie pada martwa, rażona piorunem. Wyrok wykonują na niej siły natury. Według
wierzeń ludowych piorun był dowodem na istnienie Stwórcy i narzędziem w jego ręku.
W Epilogu dziejopis Wawel dyskutujący z Publicznością o Balladynie próbuje udowodnić, że był to tylko zbieg okoliczności spowodowany niedopatrzeniem. Czarna chmura, która wisiała nad Balladyną w czasie trwania sądu, powinna być rozpędzona biciem w dzwony. Z ironią stwierdza, że była to królowa, która sprawiedliwie rządziła. Publiczność nie chce słuchać jego wywodów i wyrzuca go ze sceny.
Budowa dramatu romantycznego na przykładzie „Balladyny”
Dramat romantyczny powstał w okresie romantyzmu jako przeciwieństwo dramatu klasycznego. Odwoływał się do twórczości dawniejszych dramatopisarzy, którzy odbiegli od klasycznego wzorca. Należeli do nich: William Szekspir / XVI wiek /, w Hiszpanii Lope de Vega / przełom XVI i XVII wieku / i Calderon / XVII wiek /. Odwoływał się też do dramaturgii mieszczańskiej – szczególnie do melodramatu.
Typowymi przedstawicielami dramatu romantycznego w Europie byli Victor Hugo oraz Alfred de Musset / Francja /. W Polsce, oprócz Juliusza Słowackiego, twórcami dramatu romantycznego stali się: Adam Mickiewicz i Zygmunt Krasiński.
Cechy dramatu romantycznego: luźna budowa / niezależne od siebie epizody /, rezygnacja z klasycznej zasady jedności miejsca, czasu i akcji, niekiedy rezygnacja z zasady pięciu aktów, mieszanie gatunków / sceny monumentalne przeplatane z lirycznymi lub kameralnymi; pomieszanie komizmu i tragizmu, patosu i groteski, realizmu i fantastyki; mieszanie ze sobą różnych, często przeciwstawnych konwencji stylistycznych i gatunkowych /.
Dramaty romantyczne miały charakter niesceniczny z powodu niedostosowania do technicznych warunków ówczesnego teatru. Były więc tekstami przeznaczonymi do czytania. Współczesny teatr doskonale radzi sobie z wystawianiem tego typu sztuk na scenie.
Jeśli chodzi o „Balladynę” Juliusza Słowackiego, to jest ona typowym dramatem romantycznym. Jej akcja została umieszczona w czasach pozahistorycznych. Sztuka nie zachowuje klasycznych trzech jedności chociaż zbudowana jest z pięciu aktów. Świat realny miesza się w niej ze światem fantastycznym. Jest to wyraźne nawiązanie do komedii Szekspira – chociażby do „Snu nocy letniej”. Problematyka utworu bliższa jest tragediom Szekspira – Balladyna ma wiele wspólnego z Lady Makbet. Mieszają się w tej sztuce również komizm i z tragizmem. Postacią komiczną jest Grabiec uwikłany w tragiczne wydarzenia.
Melodramatyczna i komiczna jest również miłość Goplany do Grabca. Wiele z melodramatu ma konflikt między siostrami – łagodną Aliną i zaborczą Balladyną. Niestety, kończy się on tragicznie. Nienaturalna śmierć bohaterów - Aliny, Grabca, Wdowy, Pustelnika, Kirkora i na koniec Balladyny powoduje, że odbieramy ten utwór jako tragedię. Autor jednak rozprasza ponure wrażenie, dodając komiczny i ironiczny Epilog, w którym dziejopis Wawel dyskutuje z Publicznością na temat bohaterów sztuki.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
Balladyna – streszczenie
Tekst dramatu Słowackiego „Balladyna” poprzedza list dedykacyjny z d. 9 lipca 1839 r. Pisarz swój utwór dedykuje autorowi „Irydiona” czyli Zygmuntowi Krasińskiemu. Wyraża w nim obawy, że jego dramat może być niezrozumiany. Porównuje siebie do Homera śpiewającego swoje rycerskie pieśni obojętnym falom ... wiecej„Balladyna” - plan wydarzeń
Akt I1. Pan zamku, Kirkor przybywa do chaty Pustelnika po poradę w sprawie swojego małżeństwa.
2. Po odejściu Kirkora w chacie Pustelnika pojawia się pasterz Filon.
3. Ze snu budzi się Goplana i natychmiast zleca pracę Chochlikowi i Skierce.
4. Wieśniak Grabiec spotyka Goplanę. Goplana stara się uwieś... wiecej
Alina i Balladyna – charakterystyka porównawcza
Alina i Balladyna są niezamężnymi córkami Wdowy. Mieszkają razem z matką w ubogiej chacie. Matka troszczy się o nie jednakowo. Chce, by obie córki znalazły sobie dobrych mężów. Pomimo, że są siostrami, dziewczyny różnią się od siebie charakterem i wyglądem.Alina jest nieco młodsza od Balladyny. Ma jasne włosy... wiecej
Charakterystyka postaci fantastycznych w „Balladynie” – Goplana, Skierka i Chochlik
Oprócz postaci realnych, Słowacki w swoim dramacie „Balladyna” umieścił postacie fantastyczne. Żyją one we własnym świecie ale świat ludzi budzi ich ciekawość. Posiadając czarodziejskie moce mogą w ten świat ingerować.Główną postacią fantastyczną jest Goplana – nimfa wodna będąca kr�... wiecej
Balladyna - problematyka, opracowanie
Konflikty moralne w „Balladynie”W tragedii Słowackiego „Balladyna” kilku głównych bohaterów staje w pewnym momencie wobec konfliktu moralnego. Już w pierwszych scenach sztuki dowiadujemy się o problemie Pustelnika, który jest zdetronizowanym królem Popielem III. Wydaje się on pogodzony ze swoim losem ale problem stanowi ... wiecej
Balladyna - charakterystyka
Charakterystyka Balladyny jako postaci dramatuTytułowa bohaterka dramatu Słowackiego Balladyna jest starszą córką Wdowy. Mieszka wraz z matką i siostrą w wiejskiej chacie. Jest piękną dziewczyną o zupełnie innej urodzie niż jej siostra Alina. Ma czarne oczy i sprawia wrażenie osoby tajemniczej. Balladyna ukrywa przed ludźmi... wiecej
Motywy literackie i nawiązania w „Balladynie”
Słowacki pisząc swój dramat „Balladyna” w najróżniejszy sposób korzystał z tradycji literackiej. Najistotniejszy materiał stanowią sztuki Williama Szekspira. Pozwalał sobie na swobodneprzekształcanie i przypatrywanie się im przez filtr ironii romantycznej. W „Balladynie” łatwo doszukać się związków z ... wiecej
„Balladyna” - najważniejsze cytaty
Fragment Wstępu do „Balladyny”„Wychodzi na świat Balladyna z ariostycznym uśmiechem na twarzy, obdarzona wewnętrzną siłą urągania się z tłumu ludzkiego, z porządku i ładu, jakim się wszystko dzieje na świecie, z nieprzewidzianych owoców, które wydają drzewa ręką ludzi szczepione. Niech naprawia... wiecej